استعاره در گفتمان سیاسی: تحقیقی بر اساس سخنرانی های دکتر محمود احمدی نژاد

زبان سیاست مساَله ای پیچیده است شامل بسیاری از فنون زبانی که برای تأثیرگذاری بر گوینده در جهت دستیابی به فکر یا گرایش مورد نظر استفاده می شود. کاربرد فنون زبان به هدف گوینده بستگی دارد. یکی از این فنون، استعاره است. به کارگیری استعاره در گفتمان سیاسی سبب می شود که سخنران بتواند منظور خود را بهتر به مخاطبان القا نماید و به بازخوردی که از آن ها انتظار دارد برسد. لیکاف و جانسون اولین کسانی بوده اند که استعاره را از نگاهی نو بررسی و نظریه ی استعاره مفهومی) (conceptual metaphorرا برای اولین بار در کتاب استعاره هایی که با آن ها زندگی می کنیم (1980) (metaphors we live by) مطرح کردند. آن ها استعاره ی مفهومی را به سه دسته اصلی استعاره های جهتی (orientational metaphors)، استعاره های هستی شناختی (ontological metaphors) و استعاره های ساختاری (stractural metaphors) تقسیم می کنند. هدف از انجام این پژوهش بررسی استعاره در گفتمان سیاسی دکتر احمدی نژاد بر اساس نظریه ی استعاره مفهومی لیکاف و جانسون (1980) است. برای این منظور، تعداد 38 سخنرانی دکتر احمدی نژاد که بین سال های 1384 تا 1392 ایراد گردیده اند، انتخاب شدند و این نظریه بر روی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. سپس تمام نمونه همگن 27 تایی از این سخنرانی ها انتخاب شد و پس از استخراج استعاره های آن ها, جداول و نمودارهای آماری برای آن ها رسم گردیدند. نتایج این پژوهش نشان می دهند که از بین سه نوع استعاره های یاد شده، استعاره های جهتی با 63.92 درصد، بیش ترین میزان کاربرد در سخنرانی ها را داشته اند. پس از آن، استعاره های هستی شناختی با 32.16 درصد قرار می گیرند و در نهایت استعاره ی ساختاری با 3.92 درصد، کمترین میزان بهره گیری را به خود اختصاص می دهند. در بین سخنرانی ها، سخنرانی ای که در جمع حامیان دولت اسلامی بوده است، با 16.47 درصد، بیش ترین میزان استعاره را به خود اختصاص داده است که دلیل آن می تواند احساس صمیمیت بیشتر دکتر احمدی نژاد در میان این گروه باشد. کمترین میزان بهره گیری از استعاره ها نیز به صورت برابر مربوط به سخنرانی های ایراد شده در سازمان ملل و اجلاس خارجی و سخنرانی های خارج از کشور به اندازه ی 7.84 درصد بوده اند.